با شروع فصل گرما و ضرورت سرویس کولرهای آبی، بازار تعمیرات کولر هم گرم است. اگر شما هم از کولر آبی در منزل یا محل کار خود استفاده می کنید، احتمالا سر و کارتان به سرویس یا تعویض قطعات کولر افتاده است. یکی از قطعات اصلی کولر که همواره نیاز به سرویس یا تعویض دارد، یاتاقان کولر آبی است. اگر علاقمند به سرویس یا تعویض این قطعه هستید، در اینجا با یک راهنمای تصویری برای تعویض یاتاقان کولر آبی آشنا می‌شوید.
البته توصیه می‌شود که این کار را به یک متخصص واگذار کنید. ولی اگر برای کاهش هزینه یا صرف وقت می‌خواهید خودتان این کار را انجام بدهید، بهتر است قبل از اینکه دست به کار شوید، این مقاله را مطالعه کنید.
یاتاقان کولر آبی
یاتاقان کولر آبی یکی از قطعات اصلی کولر آبی است. این قطعه به کمک دو قسمت دیگر به نام‌های پولی و تسمه، نیروی محرکه‌ای را به محور کولر منتقل می‌کند و باعث به حرکت درآمدن پروانه کولر می‌شود. این قطعه فلزی باعث روان‌تر حرکت کردن پروانه کولر و چرخش راحت آن می‌شود. در کولرهای آبی دو قطعه یاتاقان در دو طرف محور مرکزی پروانه تعبیه شده است. بنابراین، کار یاتاقان در کولر حساسیت بالایی دارد و هرگونه خرابی یا ضعف آن روی عملکرد اصلی کولر تاثیر منفی می‌گذارد.
انواع یاتاقان کولر آبی
در کولرهای آبی از دو نوع یاتاقان بلبرینگی و لغزشی استفاده می‌شود. یاتاقان لغزشی دارای دو رینگ و چند ساچمه است. رینگ‌های این یاتاقان به کمک ساچمه‌ها به حرکت درمی‌آید و در نهایت محور مرکزی پروانه کولر را به چرخش درمی‌آورد. برخلاف یاتاقان‌های لغزشی، یاتاقان بلبرینگی ظاهر متفاوتی دارد. این نوع یاتاقان از دو رینگ تشکیل شده که به دور هم چرخش می‌کنند. به عبارتی در اینگونه یاتاقان، خبری از ساچمه نیست.
چرا یاتاقان کولر آبی نیاز به تعویض پیدا می‌کند؟
یاتاقان کولر آبی با توجه به نقش مهمی که در کارکرد کولر دارد ممکن است در طول زمان دچار فرسایش و خرابی شود. این خرابی‌ها ممکن است دلایل زیادی داشته باشد. جدای از گذشت زمان و فرسوده شدن این قطعه به دلیل کارکرد زیاد، یک سری دلایل مرتبط با کارهایی است که ما خودمان باید برای مراقبت از قطعات کولر انجام بدهیم. از جمله کارهایی که باید مرتبا برای مراقبت از دستگاه کولر و قطعات آن انجام بگیرد، سرویس کولر است.
در عمل سرویس کولر، قطعات روغن‌کاری می‌شوند. یاتاقان کولر هم جزو قطعاتی است که نیاز به روغن کاری دارد. این کار باید به صورت مداوم و مرتب انجام شود. وگرنه ممکن است دچار خوردگی و یا پوسیدگی شود. همان‌طور که در توضیح کارکرد این قطعه گفتیم، نقش اصلی این قطعه در به حرکت درآوردن پروانه کولر است. از طرفی، یه این قطعه محور کولر آبی هم می‌گویند. بنابراین حرکت مداوم و زیاد این قطعه به مرور زمان باعث فرسودگی آن می‌شود. درنتیجه، این قطعه هر ماه یکبار نیاز به روغن‌کاری دارد.
علائم خرابی یاتاقان کولر آبی
اگر سرویس و روغن‌کاری یاتاقان به موقع انجام نشود، باعث خشکی کار این قطعه و درنتیجه خرابی آن می‌شود. وقتی این قطعه خراب شود، نیاز به تعویض دارد چون روی عملکرد قطعات دیگر تاثیرگذار خواهد بود. عدم تعویض به موقع این قطعه نه تنها راندمان کاری کولر را پایین می‌آورد بلکه باعث می‌شود که قطعات دیگر هم فرسوده و خراب شوند. پس بهتر است به علائمی که کولر در حین کارکرد نادرست دارد توجه کنید تا از خرابی قطعات آن از جمله یاتاقان آگاه شوید. اما علائمی که نشان دهنده خرابی یاتاقان و نیاز آن به تعویض دارند، عبارتند از:
- تولید صدای زیاد کولر
- سوختن موتور کولر
- خراب شدن محور پروانه
- سخت کار کردن پروانه همراه با فشار زیاد
اگر یکی از علائم بالا را مشاهده کردید حتما به سراغ یاتاقان‌ها بروید و آنها را مورد بررسی قرار بدهید. به محض مطمئن شدن از خرابی یاتاقان، برای تعویض آن اقدام کنید.
نحوه تعویض یاتاقان
شما به محض اطمینان از خرابی یاتاقان کولر آبی باید به سراغ تعویض این قطعه بروید. تصور نکنید که با تمیز کردن یا روغن‌کاری می‌توانید دوباره از آن استفاده کنید. این اشتباه را نکنید. این قطعه در صورت فرسودگی و خرابی دیگر قابل استفاده نیست.
قبل از اینکه به سراغ تعویض یاتاقان بروید باید با اجزای تشکیل دهنده آن آشنا شوید. این قطعه از چهار قسمت اصلی تشکیل شده که این چهار قسمت عبارتند از:
- بدنه
- پوش گرافیتی
- درپوش روغن
- ارتعاش گیر
مراحل تعویض
شما برای تعویض یاتاقان نیاز به دو ابزار اصلی دارید؛ آچار بکس و آچار تخت. این ابزارها برای باز کردن پیچ‌ها و مهرهها موردنیاز هستند. در ادامه تعویض یاتاقان فرسود و خراب با یاتاقان جدید را مرحله به مرحله شرح می‌دهیم:
مرحله اول
ابتدا برق کولر و آب ورودی به آن را از منبع قطع می‌کنیم. دریچه و قاب کولر را باز کرده و به کناری می‌گذاریم.حالا به سراغ تسمه پروانه بروید. برای این کار، پیچ و تور را شل کنید تا تسمه پروانه به راحتی باز شود. این کار برای این است که در باز کردن یاتاقان فضای کافی داشته باشید و کارتان راحت‌تر شود.
مرحله دوم
به کمک آچار آلن پولی پروانه را باز کنید. از پولی کش هم می‌توانید برای بیرون کشیدن پروانه کمک بگیرید.حالا یاتاقان را مقابل خود می‌بینید. برای باز کردن یاتاقان ابتدا با کمک آچار بکس پیچ‌های دو طرف یاتاقان را ثابت نگه داشته و با استفاده از آچار تخت مهرهها را می‌چرخانیم تا باز شوند. یاتاقان به محور پروانه و بدنه متصل است. پس قبل از خارج کردن این قطعه، جای آن را به خوبی به ذهن بسپاریم. برای تعویض آن هم از یک قطعه تازه و هم‌اندازه با آن استفاده کنیم.
مرحله سوم
حالا دیگر می‌توانید یاتاقان کهنه و فرسوده را خارج کنید تا با قطعه جدید جایگزین کنید. فقط قبل از قرار دادن یاتاقان تازه، حتما محل قرار گرفتن یاتاقان را با روغن چرب کنید. بعد، در انتهای محور یک طرف کولر یک یاتاقان را وارد کنید و سپس پیچ‌های نگهدارنده آن را محکم کنید. یاتاقان بعدی را در طرف دیگر محور پروانه وارد کنید و پیچ‌های آن را هم ببندید. در پایان، درپوش روغن را برداشته و چند قطره روغن به آن اضافه کنید.
مرحله چهارم
بعد از تعویض یاتاقان و محکم کردن آن، تسمه پروانه را به دور پولی کوچک و بزرگ بچرخانید. میزان کشش تسمه را با استفاده از پیچ تنظیمی که روی موتور قرار دارد، تنظیم کنید. بعد از اتمام این کار، دریچه‌های اطراف کولر را ببندید. برق و آب ورودی را دوباره وصل کنید. کولر را روشن کنید تا از کارکرد درست آن مطمئن شوید.
نکته‌ای که به عنوان یک کار تکمیلی باید مدنظر قرار بدهید این است که از سالم بودن قطعات کناری یاتاقان مطمئن شوید. یعنی اگر تسمه کولر یا پولی آن دچار فرسودگی و خرابی شده، آنها را هم تعویض کنید.
نکات کلیدی در حفظ ایمنی و نگهداری
در هنگام تعویض یاتاقان کولر آبی حتما نکات کلیدی را رعایت کنید. حتما از قطع بودن جریان برق کولر مطمئن شوید. ورودی جریان آب به داخل محفظه کولر را هم ببندید. بعد از تعویض یاتاقان حتما به نکات کلیدی برای مراقبت و نگهداری از آن دقت کنید. این نکات کمک می‌کند تا طول عمر این قطعه بیشتر شود. مثلا در هر بار سرویس کولر از تنظیم لوله‌های آبریز مطمئن شوید تا آبی روی یاتاقان‌ها نریزد. زیرا ریختن مداوم آب روی این قطعه به مرور زمان باعث خرابی آن می‌شود. نکته دیگر اینکه از سفت نبودن تسمه کولر مطمئن شوید. اگر تسمه کولر زیادی سفت باشد، به یاتاقان آسیب می‌رسد.
رعایت این نکات کلیدی کمک زیادی به مراقبت و نگهداری از یاتاقان‌ها و درنتیجه خود دستگاه کولر می‌کند. این کار باعث افزایش طول عمر کولر و کاهش هزینه کولر خواهد شد.
