مقدمه
یکی از پرکاربردترین وسیله‌هایی که با پیشرفت تکنولوژی و فناوری شاهد عرضه انواع مختلف در بازار هستیم، آبگرمکن برقی است. به دلیل اندازه کوچک و راحتی نصب بسیاری ترجیح می‌دهند از این نوع آبگرمکن به جای مدل‌های گازی و نفتی استفاده کنند. گرچه عمر مفید بیشتری هم به نسبت مدل‌های گفته شده دارد، اما برخی مشکلات آبگرمکن برقی باعث می‌شود در روند استفاده از آن اختلال به وجود بیاید.
برای جلوگیری از مشکلات این نوع آبگرمکن، بهترین راه بررسی و تعمیرات دوره‌ای است تا از حاد شدن ایرادات جلوگیری شود. با این وجود برخی مشکلات و راه‌حل‌های رفع آن را در ادامه آورده‌ایم تا اگر وارد حمام شده و ناخواسته با آب سرد مواجه شدید، بدانید که چگونه باید آبگرمکن را بررسی کنید یا حداقل بفهمید که مشکل اصلی از کجاست.
مشاهده خلاصه این مقاله به صورت ویدیو پادکست
اجزای اصلی تشکیل دهنده آبگرمکن برقی
قبل از آنکه به سراغ بررسی مشکلات آبگرمکن برقی برویم و راه حل‌های برای عیب یابی و رفع آنها ارائه دهیم؛ آشنایی با قطعات اصلی این وسیله بسیار ضروری است. زیرا گاهی تنها یک اشکال کوچک در یکی از این قطعات باعث بروز مشکلات می‌شود. در واقع با داشتن اطلاعات کافی و آگاهی از اجزای اصلی آبگرمکن برقی و نحوه عملکرد آنها، حل مشکلات برای شما آسان‌تر خواهد بود.
مخزن یا منبع آب آبگرمکن
یکی از اصلی‌ترین و مهمترین بخش‌های اغلب آبگرمکن‌ها، مخزن آب آن است که در واقع بخشی از مشکلات آبگرمکن برقی هم به آن برمی‌گردد. مخزن دارای 4 لوله مهم است که عبارتند از:
- لوله‌های ورودی: وظیفه انتقال آب سرد به داخل منبع را برعهده دارند.
- لوله‌های خروجی: وظیفه انتقال آب گرم را برای مصارف بهداشتی و گرمایشی به حمام، سینک یا شوفاژ بر عهده دارند.
- شیر اطمینان: که جنبه حفاظتی و امنیتی داشته و در صورتی که آب بیش از حد داغ شود، وظیفه انتقال آب گرم اضافی را به بیرون دارد تا از دمای بالای آّگرمکن بکاهد.
- شیر تخلیه: در مواقعی که نیاز به تعمیر یا جابجایی آبگرمکن باشد از شیر برای خارج کردن تمام آب داخل آن استفاده می‌شود.
از خصوصیات مهم منبع که باید به آن اشاره کرد ساخته شدن با مواد مقاوم و مستحکم فلزی است که توانایی نگهداری آب گرم را داشته باشند. همچنین لایه بیرونی مخزن هم لعابکاری می‌شود؛ زیرا در ارتباط مستقیم با آب و رطوبت است و باید از زنگ زدگی و پوسیدگی آن جلوگیری شود. البته لازم به ذکر است که برخی مدل‌های آبگرمکن برقی نیز وجود دارد که دیواری بوده و دارای مخزن نیستند.
ترموستات گازی
ترموستات یکی دیگر از قطعات مهم است که گاهی مشکلات آبگرمکن برقی به آن برمی‌گردد. ترموستات به صورت کاملاً خودکار عمل می‌کند و خود دارای بخش‌های مختلفی که در صورت تعمیر تخصصی نیاز به آشنایی با این بخش‌هاست؛ چون بدنه، اهرم، لوله موئی و بلو، پیچ تنظیم و کنتاکت‌های اتصال. درباره اهمیت این قطعه همین بس که در اغلب وسایل دور و بر ما چون توستر، سماورهای برقی و … استفاده می‌شود.در راهنمای خرید آبگرمکن در مورد این مسائل بیشتر توضیح داده ایم.
المنت یا همان هیتر
المنت از دیگر قطعات مهم در آب گرمکن‌های برقی به شمار می‌رود که وظیفه اصلی آن تبدیل انرژی برق به انرژی گرمایی و بالا بردن حرارت آب است. اگر یکی از مشکلات آبگرمکن برقی شما، سرد بودن آّب است بدون شک این قطعه مشکل دارد.
المنت اغلب از جنس آلومینیوم، نیکل و یا کروم است. جالب ساخته می‌شوند. شاید جالب باشد بدانید برای جلوگیری از اتصالات برقی و اختلال این قطعه، برندهای سازنده المنت‌ها اغلب در خاک چینی می‌غلتانند. علاوه بر این کار، برای بالا بردن مقاومت آن در برابر سایید شدن و زنگ زدن دارای آبکاری از جنس فولاد ضدزنگ نیز هست. در کنار لعابکاری از فولاد، چون این قطعه به صورت مستقیم در مخزن آبگرمکن قرار می‌گیرد، دارای عایقی از جنس پلاستیک بسیار مقاوم در برابر حرارت آب است. یکی از دلایل شایع خراب شدن این قطعه خالی بودن مخزن و روشن بودن المنت است، زیرا پوشش بیرونی آن از ذوب می‌شود و در نهایت شاهد نشت آب خواهید بود.
لامپ خبر
این قطعه آبگرمکن‌های برقی در مدار الکتریکی آن و موازی با هیتر نصب شده است. لامپ خبر به صورت همزمان با روشن و یا خاموش شدن المنت، عمل می‌کند. همانگونه که از نام آن پیداست خبردهنده وضعیت و عملکرد المنت یا همان هیتر است. در صورت بروز برخی مشکلات آبگرمکن برقی که با المنت در ارتباط است شاهد اختلال در عملکرد لامپ خبر خواهیم بود. در کنار این موارد می‌توان به سیم‌های رابط و وارنیش (عایق نسوز هادی) هم اشاره کرد که بررسی آنها نیاز به تمرکز و تخصص بالایی در این زمینه دارد.
رایج‌ترین مشکلات آبگرمکن برقی
مشکلات رایج در آبگرمکن‌های برقی اغلب خود را با علائم مختلفی از جمله مشکلات در تنظیم دمای آب، نشتی، تغییر رنگ آب، بوی بد آب و صدا آبگرمکن در حین کار را شامل می‌شود. در ادامه یک راهنمای گام به گام آورده شده است تا به شما در عیب یابی مشکلات آبگرمکن برقی کمک کند. قبل از شروع فرآیند عیب‌یابی، باید آن را از برق بکشید تا ایمنی شما در حین کار تأمین شود. این کار را می‌توانید با خاموش کردن فیوز یا قطع کننده مدار متصل به آبگرمکن انجام دهید.
مشکلات دمای آب
انواع مختلفی از مشکلات آبگرم کن برقی می‌تواند باعث ایجاد مشکل در دمای آب شود. علائم این دست از مشکلات خود را به صورت گرم شدن بیش از حد آب و یا سرد بودن آب خود را نشان دهد. دلیل این مشکلات عبارتند از:
گرم نکردن آب
این مشکل می تواند ناشی از کمبود برق، خرابی ترموستات برقی یا معیوب بودن عنصر گرمایش باشد. با بررسی مشکلات مربوط به برق شروع کنید. ابتدا هر قطع کننده مدار قطع شده را مجدداً تنظیم کرده و فیوزهای سوخته را تعویض کنید. در مرحله بعد، برای حل مشکلات آبگرمکن برقی بررسی کنید که آیا برق به ترموستات (عنصر گرم کننده آب) منتقل می‌شود یا خیر. اگر معیوب است، آن را جایگزین کنید. سرانجام، اگر ترموستات برق را دریافت می‌کند اما هنوز کار نمی‌کند، ممکن است مشکل ناشی از بخش‌های دیگر باشد.
گرم شدن بیش از حد آب
معمولاً به این معنی است که ترموستات روی دمای خیلی زیاد تنظیم شده است. بررسی کنید که ترموستات های بالا و پایین بین 110 تا 140 درجه فارنهایت تنظیم شده‌اند.
نشت آب
نشت آب یکی دیگر از متداول‌ترین مشکلات آبگرمکن برقی است. به دلیل خرابی شیر دما و فشار، فشار بیش از حد، گرم شدن بیش از حد، سوپاپ خراب شده، نشتی از اتصال لوله کشی سربار یا مجاور، پیچ و مهره‌های شل شده عنصر گرمایش، یک واشر خراب شده یا یک سوراخ در مخزن آب باشد.
برای بررسی شیر T&P ، یک سطل خالی را زیر لوله سربار قرار داده، بعد شیر را باز کنید و آن را از رسوبات پاک کنید. اگر هنوز نشتی دارد، آن را تعمیر یا جایگزین کنید. بعد، برای کاهش فشار یا گرمای بیش از حد، تنظیمات ترموستات را پایین بیاورید. بعد از این مرحله، اتصالات شل شده لوله را بررسی کنید و از آچار برای سفت کردن استفاده کنید، مراقب باشید که زیاد سفت نشوید. همچنین پیچ و مهره های عنصر گرمایش را بررسی کنید، در صورت لزوم آنها را محکم کنید. اگر مشکلات آبگرمکن برقی تداوم دارد و هنوز در حال نشت است، واشر آن را تعویض کنید.
در آخر، بررسی کنید که آیا مخزن ذخیره سازی نشت می‌کند یا خیر. مخازن آب می‌توانند به دلیل خوردگی یا سایر موارد مانند اورینگ‌های نامناسب نشت کنند. در صورت نیاز به جایگزینی یک حلقه اورینگ فکر کنید یا مخزن را به دست تعمیرکار بسپارید.
تغییر رنگ یا بو آب
زنگار یکی از مشکلات آب گرمکن برقی است که می‌تواند در اثر خوردگی مخزن یا یک میله آند اتفاق افتاده باشد. اگر میله آند خراب است، آن را با یک میله آند منیزیم جایگزین کنید. یک میله آند خراب و در حال پوسیدگی همچنین می‌تواند هیدروژن آزاد کرده و بویی مانند بوی پوسیدگی ایجاد کند. برای حل این مسئله، ابتدا آبگرمکن را شستشو دهید. سپس مخزن و لوله ها را به مدت دو ساعت با محلولی که شامل 2 پیمانه پراکسید هیدروژن 3 درصد و 40 پیمانه آب تفیه است، بشویید. در صورت ادامه بو، آند خراب را با آند آلیاژ روی جایگزین کنید.
سر و صدای آب گرمکن در حین کار
سر و صدای زیاد در حین کار یکی دیگر از مشکلات آبگرمکن برقی است که به ویژه در ساعات انتهایی شب و هنگام استراحت می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد. این سر و صدا گاهی نشانگر جوشیدن زیاد آب است که در اثر گرم شدن بیش از حد به دلیل رسوب ایجاد می‌شود.
برای حل این مشکل باید کار را با شستشوی آبگرمکن خود شروع کنید. در صورتی که آبگرمکن را کامل تمیز کردید و بعد از روشن کردن آن دوباره متوجه سر و صدای زیاد آن شدید نشان دهنده این است که باید مخزن را به دلیل رسوب بیش از حد، کامل تعویض کنید.
اتصالات در بدنه
یکی از مشکلات آبگرمکن برقی که بسیاری از آن شکایت دارند، وجود اتصالات روی بدنه است که در شرایط حاد ممکن است منجر به برق گرفتگی هم شود. برای جلوگیری از چنین مشکلی لازم است بررسی که آبگرمکن دارای سیم ارت باشد تا بار الکتریکی را به زمین منقل کنید و در صورت نیاز باعث قطع جریان برق شود. در صورتی که یک آبگرمکن فاقد این سیم باشد یا ارتباط سیم با زمین به شکل درستی برقرار نشده باشد اتصالات به بدنه وارد شده و خطر برق گرفتگی را نیز به دنبال خواهد داشت. به همین خاطر نیاز است تا برای تهیه و نصب صحیح آن اقدام کنید.
روشن نشدن لامپ خبر
اگر شاهد این دسته از مشکلات آبگرمکن برقی بودید، نشان می‌دهد که جریان برق به درستی به لامپ خبر نمی‌رسد یا لامپ سوخته است. برای حل این مشکل ابتدا باید جعبه اتصالات آبگرمکن را باز کرده و بعد از انجام بررسی‌های لازم در صورتی که سیمی قطع شده است برای وصل کردن آن اقدام کنید. اگر این کار را انجام دادید و دیدید که بعد از برقراری اتصال و با شروع حرکت ترموستات باز هم لامپ خبر روشن نمی‌شود، به احتمال زیاد سوخته و برای تعویض آن با لامپ جدید اقدام کنید که در بازار در دسترس است.
نکات مهم برای جلوگیری از مشکلات آبگرم کن برقی
انتخاب برند مطمئن برای خرید ، نصب درست، تعمیرات منظم و سرکشی دوره‌ای بخش اعظمی از مشکلات آبگرمکن‌های برقی را کم می‌کند. علاوه بر این عمر مفید دستگاه را زیاد کرده و شما برای تعمیر اساسی یا خرید آن مجبور به هزینه دوباره و زیاد نخواهید بود. نکات مهمی که رعایت آنها به جلوگیری از مشکلات آبگرمکن برقی تا حد زیادی کمک می‌کند عبارتند از:
- همیشه درجه آبگرم کن را به ویژه اگر از نوع مخزن‌دار باشد روی 60 تا 65 درجه تنظیم کنید.
- بعد از پرشدن آّبگرمکن آن را به برق وصل کنید و از روشن شدن آن اطمینان حاصل کنید.
- هنگامی که قصد تخلیه آب آن را دارید، حتماً اول از پریز برق جدا کرده و بعد برای این کار اقدام کنید.
- در صورتی که آب از شیر اطمینان بیرون می‌آید،، باید لوله را به سمت فضای آزاد نگه داشت.
- هر چند وقت یک بار شیر اطمینان را بررسی کنید تا در صورت داشتن رسوب و آهن تمیز شود و اختلالی در عملکرد آبگرمکن رخ ندهد.
- حتماً از داشتن سیم ارت مطمئن شوید و محلی را برای نصب در نظر بگیرید که سیم به طور حتم به زمین متصل شود.
سخن پایانی
با توجه مواردی که به آنها اشاره شد، خرید یک آبگرمکن برقی یک سمت ماجراست و در دیگر سمت باید از وضعیت قطعات آگاهی داشت تا در صورت بروز مشکل بتوان به راحتی آن را حل کرد. دفترچه راهنمایی که به همراه محصول وجود دارد به شما در این زمینه بسیار کمک می‌کند، زیرا با توجه به شرکت سازنده ممکن است مکان هر قطعه و نوع اتصال آن متفاوت باشد. علاوه بر این موراد اگر در حل مشکلات آبگرمکن برقی ناتوان بودید و ایراد به هیچ از موارد گفته شده، برنمی‌گشت، در صورتی که محصول انتخابی شما دارای خدمات پشتیبانی است؛ می‌توانید از سرویس‌کاران و تعمیرکاران مجاز برای بررسی و حل مشکل کمک بخواهید.
